Jednym z przypadków niepłodności może być niepłodność immunologiczna. Jest to choroba, która jest efektem nieprawidłowego działania układu odpornościowego, która może dotyczyć obojga partnerów. Jednak, aby zrozumieć, co to w istocie oznacza, w pierwszej kolejności przybliżymy podstawowe informacje dotyczące chorób autoimmunologicznych – w ogóle. Dzięki temu udzielenie odpowiedzi na tytułowe pytanie: niepłodność immunologiczna – co to jest?, stanie się możliwe, a na końcu niniejszego wpisu przedstawimy rozwiązanie, czyli: jak leczyć niepłodność immunologiczną? Tymczasem, zgodnie z zapowiedzią przechodzimy do kluczowego zagadnienia.
Czym dokładnie są choroby autoimmunologiczne?
Głównym zadaniem układu odpornościowego jest ochrona organizmu przed patogenami lub innymi szkodliwymi czynnikami – w tym celu wykorzystywana jest zdolność różnych komórek do selektywnego rozpoznawania zagrożeń, a następnie ich eliminacja. Fundamentem tego mechanizmu jest zdolność komórek do rozróżniania obcych cząsteczek patogenów od własnych komórek, tkanek i narządów. Jednak zdarzają się sytuacje, w których organizm nieprawidłowo rozpoznaje własne antygeny – tego rodzaju „sytuacje” (zaburzenie) stanowią podstawową przyczynę chorób autoimmunologicznych. Innymi słowy, układ odpornościowy uznaje własne ciało za wroga (staje się autoagresywny), a choroba autoimmunologiczna może obejmować pojedyncze narządy lub całe układy. Typowymi przykładami (i niemal sławnymi już chorobami) są: hashimoto, cukrzyca typu 1, celiakia, stwardnienie rozsiane, itp.
Objawy niepłodności immunologicznej
Zjawiają się na skutek nieprawidłowo działającego układu odpornościowego, który może traktować własne komórki rozrodcze jako wroga i atakuje je, wysyłając przeciwciała. Dlatego zajście w ciążę jest tak trudne lub wręcz wydaje się niemożliwe. U mężczyzn organizm wytwarza przeciwciała przeciwplemnikowe, które niszczą produkowaną spermę. Natomiast u kobiet niepłodność immunologiczna może przybierać m.in. następujące formy:
- nie dochodzi do owulacji, ponieważ komórki jajowe są atakowane przez przeciwciała znajdujące się we krwi – dlatego zapłodnienie nie jest możliwe;
- w wydzielinie z szyjki macicy lub w samej macicy produkowane są przeciwciała blokujące zapłodnienie, które zwalczają plemniki (opcjonalnie składniki nasienia) mężczyzny – dlatego nie może dojść do zapłodnienia.
Niemal każda z wymienionych wyżej sytuacji, dzieje się w sposób niewidzialny – nie ma fizycznych objawów czy dolegliwości.
Diagnostyka niepłodności immunologicznej
Skoro nie ma żadnych fizycznych objawów, to wydaje się, że odpowiedź nie istnieje lub udzielenie jej nie jest możliwe. To tylko pozory, ponieważ niepłodność immunologiczną można podejrzewać szczególnie u pacjentów:
- z częstymi i nawracającymi epizodami stanów zapalnych,
- z niepłodnością o niejasnym podłożu (która może przybierać, postać niepłodności idiopatycznej, o której więcej piszemy TUTAJ),
- u kobiet z nawracającymi poronieniami tzw. nawykowymi – gdy trzy razy z rzędu doszło do poronienia;
- po zabiegach in vitro, które pomimo podania odpowiednich zarodków niestety zakończyły się niepowodzeniem,
- u kobiet chorujących na endometriozę.
W powyższych okolicznościach lekarz podejrzewający niepłodność immunologiczną zleca dodatkowe badania, które pozwalają na potwierdzenie lub wykluczenie diagnozy. Jednym takich badań jest między innymi badanie w kierunku przeciwciał blokujących, ocena aktywności komórek NK, profil cytokinowy, ocena subpopulacji limfocytów T, B i komórek NK. Może to być również badanie w kierunku typowania KIR czy HLA-C. W tym miejscu również pozostaje odpowiedź na ostatnie i być może najważniejsze pytanie.
Jak leczyć niepłodność immunologiczną?
Odpowiedź nie jest jednoznaczna, a jej fundamentem zawsze winna być diagnoza lekarska wynikająca z przeprowadzonych badań diagnostycznych – tylko w takiej konfiguracji dotyczy konkretnej Pary oraz indywidualnych organizmów i tylko wtedy jest zasadna. Jednak, na potrzeby niniejszego wpisu, udzielimy odpowiedzi bardzo ogólnej. W leczeniu niepłodności immunologicznej dość często proponowane są następujące metody leczenia i terapie dla pacjentek:
Inseminacja domaciczna
Małoinwazyjna metoda, która polega na wprowadzeniu do macicy kobiety, odpowiednio spreparowanego nasienia partnera, co ułatwia plemnikom dotarcie do komórki jajowej przyszłej Mamy. Więcej o tej metodzie piszemy TUTAJ
In vitro
Polega na połączeniu komórki jajowej i plemnika poza żeńskim układem rozrodczym, w warunkach laboratoryjnych. Zaliczana jest do technik rozrodu wspomaganego medycznie. Jest sprawdzoną i rekomendowaną przez lekarzy metodą przeciwdziałania niepłodności, a jednocześnie jest największą szansą na rodzicielstwo nawet dla tych Par, u których przyczyny niepłodności uniemożliwiały zastosowanie innych rozwiązań. Procedura in vitro składa się z kilku etapów, które zostały opisane w artykule “In vitro – bo najważniejszy jest człowiek”
Podsumowując: niepłodność immunologiczna nie musi stanowić wyroku, który skazuje na bezdzietność. Jednak wymaga precyzyjnej i profesjonalnej diagnostyki oraz indywidualnego planu leczenia. W każdej chwili można do nas zadzwonić i umówić spotkanie z wybranym lekarzem >>> kontakt
Dla nas najważniejszy jest CZŁOWIEK
SCM OVUM – klinika leczenia niepłodności Lublin
Ciekawostka: badania epidemiologiczne wskazują, że na choroby z autoagresji cierpi 3-5% populacji, a częstość ich występowania ciągle wzrasta.
